Doodaha ku saabsan mustaqbalka Yemen waxaa inta badan lagu soo koobaa xabbad-joojin, dawlado kumeel-gaar ah, ama qaabab awood-qaybsi oo dibadda laga soo hindisay. Si kastaba ha ahaatee, waxaa jira hal arrin oo mar walba la dhinac maro inkasta oo ay udub-dhexaad u tahay muddada uu dagaalku siday: waa maqaamka siyaasadeed ee aan weli la xallin ee Koonfurta Yemen. Taariikhda iyo Midowgii Fashilmay Koonfurta Yemen waxay ahayd dawlad madaxbannaan oo caalamku aqoonsan yahay ilaa sannadkii 1990-kii, waxaana loo yaqaannay Jamhuuriyadda Dimuqraadiga Shacbiga ee Yemen (PDRY). Waxay lahayd xuduudo go’an, hay’ado dawladeed, iyo xubinimo Qaramada Midoobay ah. Heshiiskii midowga ee lala galay Waqooyiga Yemen waxaa loo soo bandhigay inuu yahay iskaashi dhex maray laba dhinac oo siman oo si mutaddawacnimo ah isugu biiray. Laakiin xaqiiqadii, midowgaas si dhakhso ah ayuu u burburay, wuxuuna horseeday dagaalkii 1994-tii iyo in si nidaamsan loo gacan-bidheeyo dhinaca siyaasadda iyo dhaqaalaha ee da...
Xalkan waxan kuso qaadaney shakhsi falanqeeya siyaasada oo wareysi layeelatey BBC Somali fadlan akhri si aad waxbadan uga ogaato.
Maka qeybgalayaa Madaxweyna shirkan?
Waxaa socda shirki u dhexeeyey madaxda dowlad goboleedyada, guddoomiyaha gobolka Banaadir iyo Ra'iisul Soomaaliya, kaas oo looga hadlayo sidii looga gudbi lahaa khilaafka doorashada iyo fulinta heshiiskii 17-kii September ee 2020. Shirkan aya ah markii ugu horreysay ee Ra'iisul Wasaare Maxamed Xuseen Rooble uu qabanayo, ka dib markii madaxweyne Maxamed Cabdullaahi Farmaajo uu howlaha doorashada ku wareejiyay Ra'iisul Wasaaraha. Dr. Shariif Cismaan oo falanqeeya siyaasadda Soomaaliya ayaa BBC-da Somali u sheegay in madaxweynaha uu ka qeybgalo shirkan ka furmay Muqdisho, ay ku xiran tahay "qaab farsamo ama wadahadalka looga shaqeeyo."
"Haddii
ay noqoto in madaxweynaha uu ka soo qeybgalo waxay u baahan tahay in arrin si
farsamo ah looga shaqeeyay ay noqoto," ayuu yiri.
Madaxweynaha ayaa horey u sheegay in howlaha shaqo ee doorashada
uu ku wareejiyay Ra'iisul Wasaare Rooble, ka dib khilaafyo soo noqnoqday oo
sababay dib u dhaca doorashadii baarlamaanka iyo tii madaxweynaha.
Dhinacyada waxay 17-kii Septmeber ee 2020, ku heshiiyaan in dalka
ay ka dhacdo doorasho dadban, waxaana ansixiyay baarlamaanka Soomaaliya, balse
waxaa dib uga soo noqday khilaafyo sababay in uu shirkaas dhaqangali waayo.
Ra'iisul Soomaaliya Maxamed Xuseen Rooble ayaa guddoominaya
shirka hadda ka socdo magaalada Muqdisho. In kastoo aysan weli kala caddeyn
sida looga gudbi karo arrimihii khilaafka sababay.
Haddaba, maaxa loo baahan yahay in la sameeyo, haddii
madaxweynaha uu damco in uu ka qeybgalo shirkan?; Dr Shariif Cusmaan wuxuu
yiri: "Shirarka noocan oo kale ah, waxaa jiro arrimo loo baahan yahay in
la turxaan bixiyo inta aanan loo fariisan ka hor".
"Waxay u baahan tahay in laga wadahadlo lana diyaariyo
siyaabaha ay suurtagalka u tahay iyadoo aanay wax xasaasiyad ah abuureyn in
arrimahaas oo kale ay dhacaan (sida in madaxweynaha uu ka qeybgalo). Marka waa
arrin farsamo, wey dhici kartaa laakiin waxay u baahan tahay in la turxaan
bixiyo oo la isla fahmo," ayuu hadalka ku sii daray.
Dr
Shariif Cismaan wuxuu qabaa in madaxweynaha uu saxiixi doono heshiiska
"waa haddii la raaco arrimo farsamo oo horseedi kara in madaxweynaha uu
saxiixo heshiiska."
"Maadaama uu madaxweyne yahay, wuu saxiixi karaa weliba
waxaan is leeyahay maadama uu qeyb ka aha go'aannadii hore, hadda saxiixiisa
waa loo baahan yahay, waayo wuxuu caddeynayaa saxiixiisu in wixii meesha ka soo
baxay uu raalli ka yahay ama in uusan ka aheyn".
Wuxuu rajo wanaagsan ka muujiyay wadahadallada in ay
guuleystaan. "Jawi deggan ayuu ku bilowday, rajo weyn ayay dadka ka qabaan
in labada dhinacba (ay heshiiyaan). Waxaad moodaa in muuqaalkiisa hadda uu
yahay mid ay wax ka soo bixi doonaan".
Posts
Comments
Post a Comment