Skip to main content

Follow

Wararka Maanta

Maxay Madaxbannaanida Koonfurta Yemen muhiim ugu tahay Nabad dhab ah?

  Doodaha ku saabsan mustaqbalka Yemen waxaa inta badan lagu soo koobaa xabbad-joojin, dawlado kumeel-gaar ah, ama qaabab awood-qaybsi oo dibadda laga soo hindisay. Si kastaba ha ahaatee, waxaa jira hal arrin oo mar walba la dhinac maro inkasta oo ay udub-dhexaad u tahay muddada uu dagaalku siday: waa maqaamka siyaasadeed ee aan weli la xallin ee Koonfurta Yemen. Taariikhda iyo Midowgii Fashilmay Koonfurta Yemen waxay ahayd dawlad madaxbannaan oo caalamku aqoonsan yahay ilaa sannadkii 1990-kii, waxaana loo yaqaannay Jamhuuriyadda Dimuqraadiga Shacbiga ee Yemen (PDRY). Waxay lahayd xuduudo go’an, hay’ado dawladeed, iyo xubinimo Qaramada Midoobay ah. Heshiiskii midowga ee lala galay Waqooyiga Yemen waxaa loo soo bandhigay inuu yahay iskaashi dhex maray laba dhinac oo siman oo si mutaddawacnimo ah isugu biiray. Laakiin xaqiiqadii, midowgaas si dhakhso ah ayuu u burburay, wuxuuna horseeday dagaalkii 1994-tii iyo in si nidaamsan loo gacan-bidheeyo dhinaca siyaasadda iyo dhaqaalaha ee da...

Maamulka Puntland ayaa sheegay in ay si madaxbanaan isu maamulayaan inta laga diyaarinayo dastuur iyo afti dadweyne.

Maamulka Puntland ayaa sheegay in ay si madaxbanaan isu maamulayaan inta laga diyaarinayo dastuur iyo afti dadweyne.
Maamul goboleedka Puntland ayaa ku dhawaaqay in uu noqon doono dowlad madax banaan ilaa inta ay ka soo baxayaan dastuurka dalka, codna loogu qaadi doono. Puntland ayaa war rasmi ah oo ay soo saartay Isniintan  ku sheegtay inay si gaar ah ugala xaajoon doonto dowladda federaalka si loo dhameystiro dastuurka federaalka iyo in la gaaro heshiisyo siyaasadeed oo ku saabsan awood qeybsiga, habaynta amniga, iyo heshiisyada mideynta deeqaha caalamiga ah.

Puntland waxay sii wadi doontaa wada shaqaynta ay la leedahay Dawladaha xubnaha ka ah Federaalka, ayaa lagu yiri qoraalka. Waxa ay sidoo kale sheegtay in ay ogolaan doonto wasiiradeeda in ay ka wada shaqeeyaan arrimaha bini’aadantinimada iyo mashaariicda horumarineed ee ay la leeyihiin dhiggooda FMS.

Puntland ayaa ka hor inta aan la dhameystirin qaab dhismeedka federaalka Soomaaliya waxa ay ku doodday in dowladda federaalka ah ay muhiimad gaar ah siiso sidii dalka looga xoreyn lahaa Al-Shabaab iyo ururada kale ee nabad diidka ah iyo sidoo kale xalinta khilaafaadka siyaasadeed ee mudada dheer soo jiitamayay ee ka dhex aloosan maamulada Somaliland iyoPuntland.

Ka hor inta aan la qaadin afti guud oo dalka oo dhan ah, waxaa loo baahan yahay in heshiisyo laga gaaro mowqifka siyaasadeed ee Muqdisho, nidaamka federaalka, dastuurka iyo toosinta dastuurka federaalka iyo Puntland. Munaasabad lagu maamuusayay sanadguuradiisii ​​afaraad ee xafiiska madaxweynaha Puntland Siciid Deni ayaa dowladda federaalka ku eedeeyay in ay waddo qorshe dib loogu soo celinayo maamulkii dhexe ee federaalka.

Shirkii Golaha Wadatashiga Qaran ee ugu dambeeyay ayuu ku andacoonayay in uu diiday in uu saxiixo labo qodob maadaama ay ka soo horjeedaan Federaalka. Afar ka mid ah shanta madaxweyne ee maamul goboleedyada, marka laga reebo Puntland, waxay ku gaareen heshiis ku saabsan hannaanka amniga qaranka iyo awood qeybsiga dowladda dhexe iyo dowlad goboleedyada shirkii ka dhacay Muqdisho todobaadkii hore.

In la helo xasilooni siyaasadeed, dhameystirka dastuurka, dhismaha hay’adaha qaranka, gaar ahaan guddiyada doorashada iyo dastuurka, ayaa ka mid ah hiigsiga dhow ee dowladda federaalka ah ee 2023-ka.




Comments

Maant iyo Soomaaliya

Somali Parliamentarians Decry Port Deal Between Ethiopia and Somaliland

Nairobi, Kenya: Tensions flared Thursday as Somali parliamentarians in Kenya, along with prominent Somali leaders, vehemently condemned the recent port deal struck between Ethiopia and the breakaway region of Somaliland. The agreement, signed by Ethiopian Prime Minister Abiy Ahmed and Somaliland President Muse Bihi Abdi, granting Ethiopia access to the Red Sea through Somaliland's Berbera port, was deemed a brazen affront to Somalia's territorial integrity. Dr. Aden Keynan, a Somali lawmaker, described the deal as a blatant violation of Somalia's sovereignty. He, along with other concerned voices, urged the international community to act swiftly if Ethiopia refuses to retract the agreement. Calls for intervention were directed towards the United Nations, the African Union, and the Intergovernmental Authority on Development (IGAD). The agreement further ignited anxieties across the region, considering the historical animosity between Somalia and Ethiopia. One Kenyan MP war...

Tensions Escalate as Talks Resume Between Somaliland and Federal Government

In a region marked by historical complexities and territorial disputes, the recent resumption of talks between the federal government and the breakaway territory of Somaliland has sparked new tensions. The discussions, hosted by President Ismail Omar Guelleh of Djibouti, aimed to navigate the delicate relationship between these entities. However, these talks faced strong opposition from President Said Abdullahi Deni of Puntland, a semi-autonomous region within Somalia's northern part. Denouncing the absence of Puntland in the discussions, Deni condemned the reopening of talks, highlighting the ongoing border disputes between Puntland and Somaliland as a significant point of contention. Since February, clashes between the Somaliland army and SSC-Khatumo forces have escalated, with both sides accusing each other of instigating fatal combat in Las Anod town. This protracted conflict has contributed to heightened tensions in the region and complicated the efforts toward resolution. Som...

Halganka Ba'an ee Soomaaliya: Qalalaasaha Cimilada iyo Gurmadka Bani'aadamnimada

Soomaaliya ayaa wajaheysa dhibaato isa soo tareysa iyadoo roobab iyo daadad ay dhibaato u geysteen guud ahaan dalka, kuwaas oo geystay khasaare nafeed, barakiciyey bulshada, iyo khalkhal dhanka nolosha ah. Sida uu dhawaan sheegay madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud, xaaladda bini'aadantinimo ayaa gaartay heer aad u xun, iyadoo dhimashadu ay kor u dhaaftay 101 qof, halka in ka badan hal milyan ay ku barakaceen, 1.5 milyan oo kalena ay saameysay. Dalku wuxuu la daalaa dhacayaa masiibadii ka dhalatay isbedelka cimilada ee El Nino, taasoo keentay fatahaado baahsan oo uu madaxweyne Maxamuud ku tilmaamay dhibaato bini'aadantinimo. Daadadkan ayaa galaaftay nolosha dad, guryo burburay, waxaana ku waayay kumanaan xoolo ah iyo guryo, taasoo uga sii dartay xaaladda bulsho ee markii horeba taag darneyd. Waxa kale oo murugada sii kordhinaysa, Maxamuud waxa uu iftiimiyay caqabadaha ay al-Shabaab, oo ah urur argagixiso, ka hortagga beeralayda iyo gargaarka bini'aadantinimo ee gobollada ay ka...

Xamsa waxa uu shaaca ka qaaday qorshayaasha dawladiisa.

Ra’iisul Wasaare Xamze Cabdi Barre ee Xukuumadda Federaalka Soomaaliya ayaa sheegay in maamulkiisu uu xoogga saari doono arrimaha sida tooska ah u taabanaya shacabka Soomaaliyeed. Mudane Xamza ayaa sheegay in waxa ugu horreeya ee ay xoogga saarayaan ay tahay xasilooni siyaasadeed si loo gaaro dib u heshiisiin bulsho, waxaana uu intaa ku daray in ay ku dadaalayaan sidii meesha looga saari lahaa khilaafka u dhaxeeya madaxda dowladda dhexe iyo kuwa maamul goboleedyada dalka. Xamza Cabdi Barre, Ra’iisul Wasaaraha Hadafka ugu horreeya waa in la dejiyo istaraatiijiyad adag oo kobcisa kalsoonida madaxda dowladda dhexe iyo dowlad goboleedyada si loo helo hoggaamiye isku kalsoon. Meesha labaad ee ay xoogga saari lahaayeen, sida uu sheegay ra’iisul wasaaraha, waa amniga. Waxa uu xusay in amni la’aanteed aan la gaari karin wax horumar ah, loona baahan yahay in qof kasta oo bulshada ka mid ah uu ka qeyb ka qaato. Iyadoo qayb ka ah la tashigiisa ballaaran si loo gaaro dhinac kasta oo bulshada...

Privacy Policy