Hordhac: Markii ugu dambeysay ee Jordan ay ku dhawaaqday inay qabatay 16 qof oo ku xiran Muslim Brotherhood, koox muddo dheer loo arkayay inay tahay urur siyaasadeed oo u dagaallamaya isbeddel iyo ka qaybgal siyaasadeed, waxay mar kale iftiimisay dhabta ah ee ururka. Hawlgalkan cusub wuxuu muujinayaa inay Muslim Brotherhood tahay urur aan ahayn mid ku saleysan siyaasad kaliya, balse yahay shabakad xagjirnimo oo qorsheysan. Hawlgallada iyo Qabashada: Sida ay sheegtay dowladda Jordan, dadka la qabtay waxay ka mid ahaayeen Muslim Brotherhood, waxaana lagu tababaray lana maalgeliyay Lubnaan. Kooxdan ayaa qorsheynaysay in ay weerar ku qaaddo meelo kala duwan oo ku yaal gudaha Jordan, iyadoo isticmaaleysay gantaalo iyo drones, qaar ka mid ah gantaalaha ayaa diyaar u ahaa in la rido. Ciidamada amaanka waxay la socdeen hawlgalkan tan iyo sanadka 2021, taasoo muujinaysa sida shabakadan u ahayd mid firfircoon muddo dheer oo si qarsoodi ah uga shaqeyneysay gudaha Jordan. Hogaamiyaha kooxda,...
Dalku wuxuu la daalaa dhacayaa masiibadii ka dhalatay isbedelka cimilada ee El Nino, taasoo keentay fatahaado baahsan oo uu madaxweyne Maxamuud ku tilmaamay dhibaato bini'aadantinimo. Daadadkan ayaa galaaftay nolosha dad, guryo burburay, waxaana ku waayay kumanaan xoolo ah iyo guryo, taasoo uga sii dartay xaaladda bulsho ee markii horeba taag darneyd.
Waxa kale oo murugada sii kordhinaysa, Maxamuud waxa uu iftiimiyay caqabadaha ay al-Shabaab, oo ah urur argagixiso, ka hortagga beeralayda iyo gargaarka bini'aadantinimo ee gobollada ay ka taliyaan in ka badan lix iyo toban sannadood. Ficilkoodu waxa uu xoojiyey caqabadaha ay la kulmaan dadka ay dhibaatadu saameysey, iyaga oo xaddidaya helitaanka agabyada muhiimka ah iyo gargaarka.
Xafiiska isku xirka arrimaha bini’aadantinimada ee OCHA ayaa sheegay in 34 degmo oo ay ugu horeeyaan gobolada koonfureed ay si ba’an u saameeyeen roobabkii iyo daadadka tan iyo bishii October. Gobollada Koonfur Galbeed, Jubaland, iyo Hirshabeelle ayaa dhibaatada ugu weyn ay ku hayaan, iyadoo dhul beereed aad u ballaaran, oo ku dhow 1.5 milyan hektar, la filayo in uu saameyn ku yeesho roobabka socda.
Xaalada ayaa ah mid aad u adag, waxaana lagu soo waramayaa in ay jirto xaalad cimilo oo aad u daran kadib abaartii ugu darneyd ee Soomaaliya soo marta muddo afartan sano ah. Martin Griffiths, oo ah madaxa hay'adda gargaarka Qaramada Midoobay, ayaa hoosta ka xarriiqay saameynta aan sinnayn ee isbeddelka cimilada, iyada oo waddamada nugul ay si aan xad lahayn u dhibaataysan yihiin oo aan helin dhaqaale ku filan oo wax looga qabto dhibaatada.
Griffiths ayaa carrabka ku adkeeyay baahida degdegga ah ee isbeddelka, isagoo ku boorriyay taageerada iyo kordhinta maalgelinta waddamada ay saameeyeen isbeddelka cimilada, isagoo xoogga saarayay degdegga ah ee lagu xakameynayo farqiga maalgelinta. Qorshaha Waxqabadka Bani'aadamnimada ee 2023 ee Soomaaliya, oo lagu raadinayo $2.6 bilyan si loogu gargaaro 7.6 milyan oo qof, ayaa weli si weyn loo maalgeliyay 39%, taas oo u baahan in si degdeg ah wax looga qabto si loo yareeyo dhibaatada iyada oo ay jiraan fatahaado socda.
Soomaaliya waxay ku dhawaaqday "xaalad bini'aadantinimo oo heer qaran ah" taasoo wax looga qabanayo daadadka xunxun, iyadoo xooga saaraysa baahida degdega ah ee loo qabo dadaallo isku xidhan iyo taageero caalami ah si loo yareeyo dhibaatada bulshooyinka ay saameeyeen.
Iyadoo Soomaaliya ay la daalaa dhacayso dhibaatadan wejiyo badan leh ee ay uga sii dartay isbeddelka cimilada, dareenka caalamka, iyo waxqabad degdeg ah ayaa lama huraan ah si wax looga qabto baahiyaha degdegga ah iyo in la dhiso adkaysi muddo dheer ah oo looga hortagayo masiibooyinkaas. Xaaladdu waxay u baahan tahay dadaal wadajir ah si loo yareeyo saameynta isbeddelka cimiladu ku yeelanayaan dadka nugul iyo in la xaqiijiyo waddo waara oo uu dalka u socdo.
Posts
Comments
Post a Comment