QM oo Bogaadisay Horumarka Soomaaliya ee La Wareegidda Amniga Qaranka

 

Wasiirka Warfaafinta Soomaaliya, Mudane Daud Aweys, ayaa dhawaan shaaca ka qaaday war farxad leh oo ku saabsan horumarka Soomaaliya ay ka samaysay xoojinta amniga qaranka. Wasiirka ayaa sheegay in Golaha Ammaanka ee Qaramada Midoobay uu bogaadiyay dadaalka joogtada ah ee dowladda Soomaaliya ay ku dhiseyso awood amni oo ay iyadu si buuxda u maamusho.

Tallaabooyinkan muhiimka ah ayaa waxaa ka mid ah ciidamada amniga Soomaaliyeed oo si guul leh ula wareegay mas'uuliyadaha 7,000 oo askari oo ka tirsan Howlgalka Ku-meelgaarka ah ee Midowga Afrika (ATMIS), kuwaas oo la dhimi jiray tan iyo sannadkii 2022. Arrintani waxay muujinaysaa kalsoonida sii kordheysa ee caalamka uu ku qabo kartida iyo awoodda ciidanka Soomaaliyeed ee ilaalinta amniga gudaha.

Guul Muujinaysa Horumar Siyaasadeed iyo Mid Amni

Horumarkan amni waa tallaabo muhiim ah oo Soomaaliya u qaaday dhanka dib-u-dhiska qarankeeda iyo gaarsiinta adeegyada amni ee loo baahan yahay. Waxaa la ogsoon yahay in muddo sanado ah ay ATMIS door weyn ka qaadatay sugidda amniga, hase yeeshee hadda waxa muuqata in Soomaaliya ay si tartiib ah u xoojinayso awooddeeda si ay u xaqiijiso mustaqbal amni oo ku dhisan is-maamul.

Golaha Ammaanka ee QM ayaa sidoo kale bogaadiyay sidii Soomaaliya u wadday dagaalka lagula jiro kooxaha argagixisada iyo dadaallada dib-u-heshiisiinta ee lagu mideynayo shacabka Soomaaliyeed. Tani waa guul ay wadajirka uga shaqeeyeen dowladda Soomaaliya, ciidamada qalabka sida, iyo shacabka Soomaaliyeed oo ah tiirarka horumarka qaranka.

Mustaqbalka Amniga Soomaaliya

Iyadoo mas’uuliyadda lagu wareejiyay ciidanka Soomaaliyeed ay tahay guul, haddana waxaa weli jira caqabado ay tahay in laga gudbo. Dhowrista amniga deegaannada la xoreeyay, xoojinta hay’adaha ammaanka, iyo helitaanka taageero dhaqaale oo joogto ah ayaa muhiim u ah sii socoshada dadaallada amniga.

Dowladda Soomaaliya ayaa balan-qaaday inay sii wadi doonto isbeddellada iyo dib-u-habaynta hay’adaha amniga si loo xaqiijiyo in ciidanka qaranka ay awood u yeeshaan inay si buuxda uga hortagaan khatar kasta oo soo wajahda.

Gabagabo

Bogaadinta Golaha Ammaanka ee QM ayaa ah dhiirrigelin weyn oo u soo hoyatay Soomaaliya, waxayna ka tarjumaysaa horumarka muuqda ee dalka. Waa fursad lagu xoojinayo dadaallada lagu dhisayo qaranka iyo kalsoonida shacabka ee ku aaddan dowladda iyo hay’adaha amniga. Soomaaliya waxay ku socotaa dariiq wanaagsan, waxaana la rajeynayaa in mustaqbalka dhow uu dalku gaaro is-maamul buuxa oo dhanka amniga ah.

Waa waajib in dhammaan qaybaha bulshada ay ka qeyb qaataan horumarinta iyo ilaalinta guulaha la gaaray, si Soomaaliya ay ugu soo noqoto sidii dal ku dhisan nabad, barwaaqo, iyo isku duubni.