Sudan waxa uu wajahaya xaalad bani'aadamnimo oo sii xoogeysanaysa, taasoo si joogto ah u soo ifbaxaysa indhaha dunida. Mid ka mid ah waxyaabaha ugu xanuunka badan ee la ogaaday waa isticmaalka hubka kiimikada ee ciidamada Suudaan ay ku isticmaaleen dadka rayidka ah, taasoo ah xadgudub weyn oo ka dhan ah xuquuqda aadanaha, isla markaana ay si weyn uga hadleen ururada caalamiga ah iyo warbaahinta. Maqaalkii ugu dambeeyay ee The New York Times ayaa iftiimiyay xanuunka, isagoo muujinaya xaqiiqada nolosha ee hoos timaadda hoggaaminta Abdel Fattah Burhan, oo ah madaxda golaha militari ee Suudaan, iyo Ahmed Abdullah, oo mas'uul ka ah warshadaha militari ee Suudaan. Hubka Kiimikada iyo Xasuuqii Wad Madani Hubka kiimikada ayaa caan ku ah awoodda uu u leeyahay inuu si aan kala sooc lahayn ugu faafiyo waxyeello ba'an, taasoo saameyn weyn ku yeelan karta caafimaadka bini'aadamka. Isticmaalka hubka kiimikada ee ciidamada Suudaan ayaa ah xadgudub cad oo ka dhan ah sharciga caalamig...
Raadinta Itoobiya ee Xaqiijinta Helitaanka Badweynta: Arrin Taariikhi ah oo Hadda Ku Socota Jihada Nabadda
Itoobiya, oo ah dal ku yaalla Geeska Afrika balse aan lahayn marin badeed tan iyo 1993-kii markii Eritrea ay noqotay dal madax bannaan, ayaa muddo dheer u aragtay helitaanka badweynta mid ka mid ah ujeeddooyinkeeda istiraatiijiyadeed ee ugu muhiimsan. Hadda, hawshan oo hore u ahayd mid muran dhaliyay ayaa u muuqata mid si nabad ah u socda oo waxtar u leh dhammaan dhinacyada ay quseyso, sida uu sheegay Fethi Mahdi, Guddoomiye Ku-xigeenka Guddiga Joogtada ah ee Arrimaha Xiriirka Dibadda iyo Nabadda ee Baarlamaanka Itoobiya, mar uu la hadlayay Wakaaladda Wararka Itoobiya (ENA).
Taariikhda iyo Muhiimadda Istaraatiijiyadeed
Helitaanka badda ayaa ah arrin muhiim u ah Itoobiya, maadaama ay tahay dalka labaad ee ugu dadka badan Afrika, isla markaana ah mid ka mid ah kuwa dhaqaalahooda ugu kobaca badan qaaradda. Tan iyo markii ay lumisay marin badeedkeedii, Itoobiya waxay ku tiirsaneyd dekedaha dalalka deriska ah sida Jabuuti, Somaliland, iyo Eritrea si ay u maareyso ganacsigeeda caalamiga ah. Arrintan ayaa saamayn ku yeelatay dhaqaalaha dalka iyo qorshayaashiisa istiraatiijiyadeed ee mustaqbalka.
Horumarka Nabadda iyo Iskaashiga
Fethi Mahdi ayaa tilmaamay in wada-hadallada iyo heshiisyada hadda socda ay yihiin kuwo ku saleysan dan guud iyo nabad waarta. Dowladdu waxay ka shaqeynaysaa sidii ay u xaqiijin lahayd in heshiisyadaasi ay ka turjumaan danaha Itoobiya, iyada oo isla markaana tixgelinaysa xuquuqda iyo madax-bannaanida dalalka deriska ah. Waxaa lagu wadaa in iskaashiga noocan ahi uu si weyn u wanaajiyo xiriirka diblomaasiyadeed ee Itoobiya la leedahay dalalka deriska ah, gaar ahaan Jabuuti iyo Eritrea, kuwaas oo ah marinno muhiim u ah dhaqaalaha Itoobiya.
Saamaynta Dhaqaalaha iyo Nabadda Goboleed
Horumarka lagu xaqiijinayo helitaanka marin badeed ayaa la filayaa inuu saameyn weyn ku yeesho kobaca dhaqaalaha Itoobiya. Sidoo kale, wuxuu qayb ka noqonayaa dadaallada lagu xoojinayo nabadda iyo xasilloonida Geeska Afrika, oo muddo dheer ahaa gobol ay ka jireen khilaafaadyo siyaasadeed iyo colaado. Itoobiya waxay rajaynaysaa in iskaashiga cusub uu horseedi doono kobaca kaabayaasha dhaqaalaha, fududeynta ganacsiga, iyo abuurista fursado shaqo oo cusub.
Gunaanad
Raadinta Itoobiya ee xaqiijinta helitaanka badweynta ayaa u muuqata mid ku socota jihada saxda ah, iyadoo loo marayo wada-hadallo nabadeed iyo iskaashi waxtar leh. Tani waxay caddeyn u tahay sida Itoobiya ay uga go'an tahay xallinta caqabadaha taariikhiga ah iyada oo aan loo marin dagaal, balse lagu saleynayo wada-xaajood iyo heshiisyo faa'iido u leh dhammaan dhinacyada. Waxaa la filayaa in horumarka laga gaadho arrintan uu noqdo mid saameyn togan ku yeesha dhammaan gobolka Geeska Afrika.
Posts
Comments
Post a Comment